بررسی عوامل مؤثر بر اخلاق حرفه‌ای در مدیران صنعتی (بخش خصوصی استان گلستان) (مقاله)

مقاله «بررسی عوامل مؤثر بر اخلاق حرفه‌ای در مدیران صنعتی (بخش خصوصی استان گلستان)» به قلم حسن جعفریانی و علی یازرلو در سال ۱۳۶۲ و در سال چهارم شماره ۱ فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی منتشر شده است.

چکیده

اخلاق، یکی از ابعاد سرمایه‌های اجتماعی و نیز سرمایه انسانی است و مشکل مدیران، یافتن توازن درست و منصفانه بین سرمایه‌‌های اقتصادی و اجتماعی است. هدف از تحقیق حاضر شناسایی عوامل مؤثر بر اخلاق حرفه‌‌ای مدیران است. با توجه به این هدف، پرسش اصلی فراروی محققان این است که چه عواملی و چگونه می‌توانند بر اخلاق حرفه‌ای مدیران اثرگذار باشند. برای پاسخگویی به این پرسش با رویکرد قیاس و مطالعه ادبیات، مدل تحقیق، کشف و فرضیه‌ها مطرح شد. برای آزمون فرضیه‌ها با استفاده از روش کوکران، ۱۵۰ نفر به عنوان نمونه برآورد و با بهره‌گیری از روش تصادفی ساده ۱۸۰ پرسشنامه توزیع شد که در مجموع ۱۶۳ پرسشنامه کامل و سالم مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. این تحقیق در بازه زمانی بهمن ۱۳۹۲ تا فروردین ۱۳۹۳ انجام شد. داده‌‌های جمع‌‌آوری‌ شده با بهره‌‌گیری از نرم‌افزار ویژوال پی ال اس و رگرسیون چندگانه سلسله‌ مراتبی جهت آزمون فرضیه‌‌ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. آزمون فرضیه‌‌ها نشان می‌‌دهد که بین مسئولیت اجتماعی و معنویت، بر اخلاق حرفه‌‌ای مدیران اثر مستقیم وجود داشته و بین خودشیفتگی و تعارض نقش بر اخلاق حرفه‌‌ای مدیران اثر معکوس وجود دارد. همچنین متغیرهای تعدیل‌گر فرهنگ سازمانی و ذی‌نفعان بر رابطه بین متغیرهای مستقل با وابسته تأثیر می‌گذارند.

رئوس مطالب

تعارض منافع به شرايطی گفته می‌شود كه در آن افراد يا نهادها ـ که می‌تواند دولت، رسانه، كسب وكار يا سازمان مدنی باشد ـ با انتخاب بين وظايف خود و منافع شخصی‌شان مواجه می‌گردند. بنابراین، به طور کلی می‌توان گفت، تعارض منافع مجموعه‌ای از شرايط است که موجب می‌گردد تصميمات و اقدامات حرفه‌ای، تحت تأثير يك منفعت ثانويه قرار گیرد.

انواع گوناگونی از ابزارها برای ممانعت و مدیریت تعارض منافع به کار رفته‌اند که از آن جمله قوانين اوليه، کدهای رفتاری، قوانين ثانویه و دیگر ابزارهای حقوقی و غيرحقوقی را می‌توان نام برد که قوانين غالباً به عنوان ضابطه سخت توصیف می‌شوند که در مقابل ضابطه نرم که کدهای رفتاری هستند قرار می‌گيرد. کدهای رفتاری قالب‌های متعدد قابل توجهی دارند؛ همچنين ابزارهایی مشابه کدهای رفتاری مانند کدهای اخلاقی، بيانيه ارزش و اصول نیز وجود دارد. معمولاً کدهای اخلاقی تعارض منافع را ممنوع کرده‌اند، اما ممکن است به هر حال در مواردی اختلاف نظر وجود داشته باشد. کدهای اخلاقی با بیان میزان تعارضی که باید از آن اجتناب شود کمک می‌کنند که مشکلات تعارض منافع را به حداقل برسانیم. شایان ذکر است که اخلاق حرفه‌ای به عنوان شاخه‌ای از دانش اخلاق به بررسی تکالیف اخلاقی در یک حرفه و مسائل اخلاقی آن می‌پردازد و درصدد ارائه شیوه‌ها و دستورالعمل‌هایی است که این تکالیف را برای افراد و گروه‌های حرفه‌ای تعیین نماید. این پژوهش در تلاش است تا به شناسایی و بررسی عوامل مؤثر بر اخلاق حرفه‌ای مدیران در شرکت‌های صنعتی بپردازد، تا در نهایت بتوان از نتایج حاصل از این پژوهش به راهکارهایی برای بهبود اخلاق حرفه‌ای مدیران دست یافت.

پیوند به بیرون

• منافع ذی‌نفعان شرکت‌ها و راهکارهای حل آن
• پیوند تئوری تحلیل ذی‌نفعان و تعارض منافع
• ذی‌نفعان: از تعارض تا هماهنگی‌